Kategori: Makaleler

Fuzûlî Kimdir? Eserleri ve Ekonomik Perspektiften Bir İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Fuzûlî’nin Eserleri Üzerinden Ekonomik Bir Düşünce Bir ekonomist olarak, sıklıkla karşılaştığımız temel meselelerden biri, sınırlı kaynaklar ve bu kaynaklarla yapmamız gereken seçimlerdir. Her birey, toplum ve hükümet, kaynakları nasıl kullanacakları konusunda kararlar almak zorundadır; her seçim, bir fırsat maliyetine ve bazen de öngörülemeyen sonuçlara yol açar. Bu süreç, aslında sadece maddi ekonomik sistemle sınırlı değil, aynı zamanda kültürel ve entelektüel alanlarda da geçerlidir. Fuzûlî, Osmanlı dönemi edebiyatının en önemli figürlerinden birisi olmasının yanı sıra, aynı zamanda kaynakları nasıl kullandığını, neyi seçtiğini ve hangi alanlarda derinleştiğini sorgulayan bir…

Floresan Lamba Patlarsa Ne Olur? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir floresan lambanın patlaması, çoğumuz için basit bir olay gibi görünebilir. Ancak insan psikolojisi, küçük bir patlamanın bile bireylerin tepkilerini nasıl şekillendirdiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Bir psikolog olarak, insan davranışlarının ne kadar karmaşık ve çok katmanlı olduğunu gözlemliyorum. İnsanlar, çevrelerindeki her türlü uyarana farklı şekillerde tepki verirler. Peki, floresan lamba patladığında ne olur? Bu durumun, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarında nasıl bir etkisi olabilir? Bu yazıda, erkeklerin bilişsel-analitik, kadınların ise duygusal-empatik yaklaşımlarını karşılaştırarak, bu basit olayın insanların içsel dünyalarındaki yankılarını inceleyeceğiz. Bilişsel Psikoloji: Patlamaya İlk Tepkiler Bilişsel psikoloji, insanın çevresindeki…

Fosfat Hangi Alanlarda Kullanılır ve Ne İçin Kullanılır? Antropolojik Bir Perspektif Fosfat, modern dünyada büyük bir öneme sahip olan doğal bir bileşiktir. Ancak fosfatın kullanım alanları, yalnızca ticaretin ve endüstrinin gereklilikleriyle sınırlı değildir; aynı zamanda kültürler, toplumlar ve bireyler arasındaki etkileşimleri şekillendiren toplumsal bağlamlarda da önemli bir rol oynar. Bir antropolog olarak, fosfatın kullanımını sadece bir madde olmanın ötesinde, sosyal ritüeller, semboller, kimlikler ve topluluk yapıları içinde nasıl yer bulduğunu incelemek, toplumsal yapıyı ve kültürel etkileşimleri anlamamıza yardımcı olabilir. Fosfatın Kullanım Alanları: Tarım, Endüstri ve Ekonomik İlişkiler Fosfatlar en yaygın olarak tarımda kullanılan gübrelerde bulunur. Fosfatlı gübreler, bitkilerin büyümesi için…

Çelik Hasır Kaça Kaç? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Üzerine Bir Değerlendirme Çelik hasır, inşaat dünyasında çokça kullanılan bir malzeme olsa da, belki de çoğumuz bu malzemenin gerçekte ne kadar derin bir etkiye sahip olduğunu yeterince düşünmüyoruz. Bugün, “Çelik hasır kaça kaç?” sorusuna, sadece teknik bir bakış açısıyla değil, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi dinamiklerle ele alacağız. Birçok insanın bu soruya yanıt ararken, belki de hiç düşünmediği bir şeyi keşfedeceğiz: Çelik hasır, toplumsal yapılarımızın sağlamlığı kadar, toplumun eşitlik ve adalet anlayışını da yansıtabilir. Kadınlar, genellikle toplumsal etkiler ve empati odaklı düşünürler. Bu bakış açısı, çelik hasırın sadece…

Nadir Hastalıkların İsimleri Nelerdir? Bilimsel Bir Bakış Nadir hastalıklar, dünya genelinde yalnızca birkaç kişiyi etkileyen, tanı konması güç, tedavisi zor ve genellikle çok az araştırmaya konu olan sağlık sorunlarıdır. Bu hastalıklar, genetik faktörlerden, çevresel etkenlere kadar bir dizi karmaşık nedenden kaynaklanabilir. Nadir hastalıklar genellikle halk arasında pek duyulmaz, ancak onların yaşadığı zorluklar, hayatlarının her alanını etkileyebilir. Peki, nadir hastalıklar tam olarak nelerdir ve neden bu kadar az bilinir? Bu yazıda, bu hastalıkları bilimsel bir bakış açısıyla inceleyeceğiz ve onların hem erkekler hem de kadınlar için nasıl farklı etkiler yaratabileceğine değineceğiz. Nadir Hastalıklar Nedir? Nadir hastalıklar, “orphan diseases” olarak da bilinir.…

Jabuticaba Ağacı Türkiye’de Yetişir Mi? Antropolojik Bir Perspektif Doğa, kültürlerin şekillenmesinde en önemli faktörlerden biridir; ancak doğa ile ilişkimiz yalnızca hayatta kalma mücadelesiyle sınırlı kalmaz, aynı zamanda kültürel ritüeller, semboller ve topluluk yapıları aracılığıyla kimliklerimizi şekillendirir. Bir antropolog olarak, bir bitkinin veya ağacın, farklı kültürlerde nasıl anlam kazandığını, toplumları nasıl etkilediğini ve bu etkilerin toplumsal yapıları nasıl dönüştürdüğünü görmek beni daima meraklandırmıştır. Jabuticaba ağacı, Brezilya’ya özgü ve özellikle meyvesinin doğrudan ağacın gövdesinde yetişmesiyle ünlüdür. Bu ağaç, sadece doğal bir fenomen değil, aynı zamanda kültürel bir sembol olarak da büyük bir anlam taşır. Ancak bu ağacın Türkiye’deki potansiyeli, yalnızca biyolojik değil,…

Haşv Nedir? Edebiyat Dünyasında Kaybolan Komik Bir Terim Düşünsenize: Bir edebiyat dersindesiniz, öğretmen tahtaya bir kelime yazıyor: Haşv. Sınıfın büyük bir kısmı, o kelimenin anlamını bilmiyor ve herkes birbirine bakıp “Acaba bu, Türk edebiyatının kayıp gizemli bir kelimesi mi?” diye düşünüyor. Öğretmen ise sessizce gülümsüyor, “Bunu öğrendiğinizde çok şaşıracaksınız” diyor. Hah! İşte haşv tam da bu anda devreye giriyor. Siz belki de “Haşv mi? Bu ne ya, Mars dilinden mi geliyor?” diyorsunuz ama yok! Haşv, bildiğiniz gibi edebiyatın bir parçası. Şimdi gelin, bu kadar gizemli kelimenin aslında ne olduğunu ve hayatta nasıl kullanıldığını mizahi bir bakış açısıyla keşfedelim. Haşv: Kelime…

Çömlek Ne Demek? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Çömlek… Belki de gündelik yaşamımızda en sık karşılaştığımız nesnelerden biri olmasa da, yüzyıllar boyunca insanlığın kültürel mirasının bir parçası haline gelmiş, her dönemde farklı anlamlar taşıyan bir objedir. Herkesin zihninde çömlek, genellikle toprak, şekil ve işçilikle özdeşleşir. Ancak çömlek sadece bir “seramik eşya” değil, aynı zamanda insanın tarih boyunca kültürel, toplumsal ve bireysel kimliğini de yansıtan bir simge olmuştur. Dünya çapında, çömlek farklı anlamlarla karşımıza çıkar. Küresel bir bakış açısıyla, çömlek, insanın doğa ile olan ilişkisinin, teknolojiye olan yolculuğunun ve estetik anlayışının bir parçasıdır. Yerel bakıldığında ise, her bölgenin çömlek yapım…

Hafta Tatili Neye Göre Belirlenir? “Çalışanlar” İçin Kutsal Bir Soru Hafta tatilinin neye göre belirlendiğini hiç düşündünüz mü? Bir hafta boyunca “ofiste esir” olduktan sonra, o kutsal cumartesi ya da pazar günü, tatil günü ilan edildiğinde neler oluyor? Kimileri için haftalık tatil, adeta bir ödül gibi gelirken, kimileri için ise “günah çıkarma” sürecidir. Peki ama bu tatilin günü neye göre belirlenir? İhtiyacımız olan bir bilimsel açıklama mı, yoksa biraz daha eğlenceli bir yaklaşım mı? Gelin hep birlikte bakalım! Erkeklerin Stratejik Bakışı: “Tatil ve Çalışma Dengesi” Erkekler hafta tatilini düşünürken, genellikle biraz strateji geliştirirler. Bu, haftalık tatilin planlanması gibi ciddi bir…

Okul Öncesinde Hazır Bulunuşluk Nedir? Farklı Yaklaşımlar ve Perspektifler Hazır bulunuşluk… Bu kavramı duyduğumda aklıma ilk gelen şey, çocukların okul öncesi dönemdeki gelişim seviyelerinin, eğitim sürecine ne kadar hazır olduklarını gösteren bir gösterge olması. Ama bir taraftan da, çocukların yalnızca zihinsel ve fiziksel değil, duygusal ve sosyal olarak da ne kadar hazır olduğu sorusunu aklıma getiriyor. Aslında, okul öncesi eğitimde hazır bulunuşluk çok katmanlı ve karmaşık bir kavram. Hadi gelin, biraz derinlemesine bakalım. Okul öncesinde hazır bulunuşluk sadece “çocuğun öğrenmeye hazır olması” değil. Bu süreç, toplumsal, psikolojik ve bireysel faktörlerin bir birleşimi. Erkeklerin ve kadınların farklı bakış açılarıyla bu kavramı…